کودکان تک کلیه:
مانند اکثر ارگانها مثل چشم و ریه که دوتایی است ، اکثر ما دو کلیه داریم. با این حال ، 1 از 1000 نوزاد فقط با یک کلیه متولد می شوند. در گذشته اکثر افراد نمی دانستند که یک کلیه دارند و هیچگونه مشکل جدی نیز نداشتند. امروزه بیشتر خانم ها در دوران بارداری خود سونوگرافی دارند و بیشتر نوزادان دارای یک کلیه قبل از تولد کشف می شوند. بعضی از نوزادان دو کلیه دارند ولی به دلیل ناهنجاری شدید یا انسداد در یک کلیه، فقط یک کلیه فعال دارند.
علت تک کلیه بودن چیست؟
برای بیشتر نوزادان مبتلا به یک کلیه، ما نمی دانیم که چرا این اتفاق می افتد. گاهی اوقات ، این موضوع بخشی از یک مشکل بزرگتر با اختلالات سایر ارگان ها است که به آن سندرم گفته میشود. برای اکثریت قریب به اتفاق نوزادان ، هیچ دلیل قابل شناسایی پیدا نمیشود ، اگرچه گاهی اوقات میتواند با دیابت مادر و برخی از داروهای مصرفی در دوران بارداری همراه باشد. این یکی از دلایل تاکید مراقبت زودرس از اوایل دوران بارداری و کنترل قند مادر و عدم مصرف داروهای غیرضروری دراین دوره سرنوشت ساز است.
آیا ژنتیکی است؟
برای اکثر خانواده‌های کودک دارای یک کلیه، خطر فرزند دوم با مشکل مشابه بسیار پایین است ، اما این موضوع باید با پزشک متخصص اطفال یا متخصص زنان یا زایمان که ممکن است شما را به مشاور ژنتیک معرفی کند ، مورد بحث قرار گیرد.
در ضمن بسیاری از موارد تک کلیه بودن مادرزادی نبوده و در طی سالها به عللی مانند برگشت ادرار شدید یا عفونت یک کلیه ،بافت آن تخریب شده و در سونوگرافی و اسکن کلیه دیده نمیشود.
آیا افراد با تک کلیه نیاز به بررسی بیشتر دارند؟
متخصص اطفال کودک شما آزمایشاتی را برای تشخیص هرگونه مشکل در آن کلیه انجام می‌دهد. اینها شامل موارد زیر است:
آزمایش خون و ادرار: برای بررسی عملکرد آن کلیه.
تصویربرداری: مانند سونوگرافی برای اطمینان از اینکه بافت کلیه طبیعی است و اینکه آیا ورم کلیه وجود دارد یا نه انجام می‌گیرد.
عکس مثانه : برای اطمینان از اینکه ادرار در هنگام خالی شدن مثانه مجددا به کلیه برنمی گردد یعنی برگشت ادرار دارد یا نه یا مانعی درپیشابراه برای تخلیه مثانه وجود نداشته باشد.
مطالعه پزشکی هسته ای برای بررسی عملکرد و بافت کلیه موجود و اطمینان از طبیعی بودن بافت کلیه موجود.
از آنجا که گاه کلیه در محل طبیعی خود دیده نمیشود ولی در سایر قسمتهای شکم وجود دارد ،یک کارآیی مهم اسکن کلیه پیدا کردن محل کلیه غایب است .
مشکلات طولانی مدت برای فرد مبتلا به تک کلیه چیست؟
اکثر مبتلایان به یک کلیه تنها زندگی کامل و عادی دارند ، به شرطی که کلیه موجود سالم باشد. به همین دلیل است که یک فرد دارای دو کلیه می تواند یک کلیه را به فرد مبتلا به نارسایی کلیه اهدا کند. یک کلیه سالم معمولاً سریعتر از یک کلیه طبیعی رشد می کند و بزرگتر از یک کلیه طبیعی است. این رشد اضافی خوب است و به کلیه منفرد کمک می کند تا کار دو کلیه را انجام دهد. با این حال، کلیه منفرد همیشه به درستی شکل نمی‌گیرد.
فشار خون و بررسی ادرار:
تعداد کمی از افراد مبتلا به یک کلیه تنها ممکن است در مراحل بعدی زندگی دچار عوارضی مانند فشار خون بالا یا دفع پروتئین در ادرار شوند. آکادمی اطفال آمریکا (AAP) توصیه میکند که شیرخواران و کودکانی که دارای یک کلیه هستند باید هر سال فشار خون خود را چک کنند و ادرار آنها از نظر پروتئین آزمایش شود. بزرگسالان مبتلا به یک کلیه نیز باید به صورت دوره‌ای فشار خون و ادرار خود را بررسی کنند.
آیا این بیماران میتوانند فعالیت‌های ورزشی داشته باشند؟
خوشبختانه کلیه ها در اعماق بدن قرار دارند و در مقایسه با سر ، طحال یا کبد آسیب کمتری دارند.
بر طبق توصیه آکادمی اطفال آمریکا ،كودكان و نوجوانان دارای كلیه یك مجاز به فعالبت دراکثر ورزشها میباشند. این تصمیم، با این حال ، باید براساس عوامل مختلفی از جمله:
- مشاوره پزشک متخصص کودکان
- وضعیت فعلی کودک شما
- ورزشی که در آن شرکت می کند.ورزشهای که احتمال آسیب به شکم وجود دارد توصیه نمیشود مانند بعضی از ورزشهای رزمی.
- موقعیتی که او بازی میکند.
- سطح رقابت.درصورت وجود فشارخون بالا ورزشهای رقابتی توصیه نمیشود.
- بلوغ فرزندتان
- در دسترس بودن تجهیزات محافظ
- توانایی مربی فرزند شما برای درک و آگاهی خطرات ناشی از مشارکت
- بالشتک که به طور خاص برای محافظت از کلیه طراحی شده است، اگرچه در مورد اثربخشی آن شناخته کمی وجود دارد.
والدین کودک با یک کلیه چه نکاتی را باید مدنظر داشته باشند؟
كودكان مبتلا به كليه منفرد نیازی به درمان متفاوت از ساير كودكان ندارند. و در صورت سلامت کلیه موجود طول عمر طبیعی دارند .عواملی که فشار مضاعف به کلیه موجود وارد میکند باید اجتناب شود مانند:چاقی ،مصرف نمک زیاد ،فشار خون ،چربی خون بالا ، استفاده از داروهایی که احتمال بیشتری برای آسیب کلیه و ایجاد نارسایی کلیه دارند مانند بعضی از انواع چرک خشک کن ها یا مسکنهایی مانند ایبوبروفن یا مفنامیک اسید یا ایندومتاسین باید با احتیاط و تحت نظر پزشک باشد.در ضمن دراتومبیل توصیه به بستن کمربند و نشستن در صندلی عقب میشود.بدیهی است که معاینات پزشکی و چک فشار خون و انجام آزمایش خون و ادرار از نظر کارکرد کلیه باید حداقل سالی یکبار انجام شود .
آیا پیوند کلیه در بیماران تک کلیه توصیه میشود؟
در صورتی که کلیه مقابل سالم باشد پیوند کلیه هیچ لزومی ندارد و فرد با یک کلیه میتواند زندگی سالمی داشته باشد.در حالی که جراحی برای پیوند کلیه نه تنها میتواند عوارض جراحی و طبی زیادی ایجاد کند بلکه عوارض ایمونولوژیک یک بافت بیگانه و عوارض داروهایی که بعد از پیوند باید دریافت شود چه بسا باعث تخریب کلیه اصلی بیمار هم بشود.
دکتر زهرا پورنصیری ،فوق تخصص کلیه کودکان
بدون دیدگاه