تکرر ادرار در کودکان ، علل، تشخیص و درمان:
اگر دفعات ادرار کردن کودک شما بیشتر از 8 تا 10 بار در روز و هر بار با حجم کمی از ادرار دفع شود ،کودک شما از تکرر ادرار رنج می برد .اگر افزایش دفعات ادرار کردن همراه با حجم کم نباشد بلکه هر بار حجم قابل توجهی از ادرار دفع شود به آن پرادراری میگویند که میتواند علامت مهمی برای دیابت شیرین یا دیابت بی مزه باشد
فهمیدن تکرر ادرار در کودکان به شما کمک خواهد کرد ،تا به دنبال مسیر درستی از درمان باشید ؛ اگر کودکتان از تکرر ادرار شکایت دارد، ممکن است به علت استرس یا جهت جلب توجه والدین باشد.مهم است که نگرانی او را جدی بگیرید و وقت بیشتری برایش بگذارید.
علل تکرر ادرار در کودکان
1.عفونت مجاری ادراری
یکی از علائم عفونت مجاری ادراری، تکرر ادرار است. که هنگام ادرار کردن، با درد و احساس سوزش همراه می باشد.و تب و شکم درد نیز، از دیگر علائم آن است
2.یبوست
اگر کودک شما از یبوست رنج می برد، مدفوع انباشته شده، سخت می شود وروی مثانه خود فشار حس می کند ؛ این، به نوبه خود باعث اسپاسم مثانه، و منجر به تکرر ادرار می شود. بنابراین، اطمینان حاصل کنید که کودکتان غذای غنی از فیبر می خورد و به اندازه کافی آب می نوشد تا از یبوست جلوگیری شود.
یبوست ماندگار نشانه خوبی نیست شما باید از متخصص کودکان خود در مورد علت یبوست اطلاعات کسب کنید همچنین، چنانچه فرزندتان از درد هنگام دفع شکایت نمود، اگر کنترل حرکات روده ی خود را که موجب تکرر ادرار می شود، کنترل کند، ادرار دردناک خواهد بود.
یبوست کودک و فشار به مثانه
3- دیابت بی مزه
دیابت بی مزه، ناشی از کمبود مقدار هورمونی است که باعث بازجذب آب از کلیه میشود. اگر فرزند شما این شرایط را داشته باشد، مقدار قابل توجهی از ادرار رقیق شده همراه با تشنگی غیر قابل تحمل ،خواهد داشت.
علائم آن در مورد تکرر ادرار در کودکان عبارتند از:عطش به آب ،کم آبی، رشد ضعیف، تحریک پذیری، احساس سیری همیشگی، و تب بالا و گاه تشنج. علائم میتواند با سایر بیماریها به راحتی اشتباه شود.پزشک ممکن است آزمایش ادرار، و آزمایش خون را پیشنهاد کند.
4. اختلال نگه نداشتن ادرار
بعضی از کودکان عادت می کنند، که مثانه را به طور کامل تخلیه نکنند این حالت میتواند علل جسمی نداشته و صرفا ناشی از اختلال رفتاری کودک باشد، او ممکن است احساس کند حتی در کوتاه ترین زمانی که در دستشویی هست، چیزی را از دست می دهد کودکان ،با این وضعیت (یا رفتار) تمایل به ادرار کردن، فقط به اندازه ای که فشار روی مثانه خود را از بین ببرند ،دارند بنابراین، به مرور زمان، عضله اسفنکتر که به شما اجازه می دهد ادرار را نگه دارید، ممکن است بیش از حد فعال شود و باعث تکرر ادرار شود.
اگر فکر می کنید فرزند شما این شرایط را دارد، مهم است که به او در تشخیص شیوه های بهتر ادرار کردن کمک کنید. فرزندتان را تشویق کنید تا مثانه خود را کاملا خالی کند و برنامه ریزی کنید، تا هر دو تا سه ساعت یک بار حتماً ادرار نماید.
5. دیابت شیرین
ادرار زیاد ،نشانه ای از دیابت است که شامل تکرر ادرار با حجم زیاد نیز می شود ، علائم دیگری از دیابت ،عبارتند از :پلیدیپسیا (نوشیدن مایعات بیشتر از حد معمول، عمدتاً دارای تشنگی بیش از حد معمول)، پلی فاژی (افزایش ناگهانی اشتها) و کاهش شدید وزن؛ ادرار کودکان حاوی گلوکز و کتون است، که در ادرار کاملا قابل تشخیص است.اگر پزشک ،مشکوک به دیابت باشد، ممکن است توصیه کند که میزان قند خون ناشتا و غیر ناشتای کودک شما را اندازه گیری کند.
6. دفع کلسیم در ادرار:
دفغ زیاد کلسیم در ادرار به علت بیماریهای پاراتیرویید یا مصرف مکملهای کلسیمی یا گاهی دفع کلسیم بدون علت میتواند منجر به تکرر ادرار شود.
7. وولوواژینیتیس:
وولوواژینیتیس، تحریک پوست داخل و اطراف واژن برای دختران است؛ این بیماری، می تواند علایم شبیه به عفونت های دستگاه ادراری را ایجاد کند و ادرار مکرر یکی از آنهاست.
این وضعیت، معمولا در دختران قبل از بلوغ رخ می دهد زمانی که پوست در اطراف منطقه واژن ،به شدت حساس است. تحریک کننده های رایج ،مانند؛ صابون و شامپو ممکن است، موجب التهاب پوست و منجر به ولوواژینیت شود ؛ بهداشت دستشویی ضعیف، بدون پاک کردن و یا پاک کردن ناد
8.مثانه عصبی:
معمولا، به علت داشتن مثانه ای بیش از حد فعال است مثانه بیش فعال ، یک وضعیتی است که کودک شما می تواند کنترل کند این وضعیت، می تواند با نیاز به ادرار کردن ناگهانی بروز پیدا کند، که اغلب سبب خجالت کودک شما می شود. نشانه های آن،در کودکان می تواند شبیه به بزرگسالان باشد، اما ممکن است برای افراد کوچکتر اختلال ایجاد کند.
از آنجائیکه این شرایط ممکن است، به طور تصادفی باعث ایجاد مشکلات روزانه در مدرسه شود، ممکن است بر سلامت عاطفی و اجتماعی کودک تاثیر بگذارد مثانه ی بیش فعال، به ظاهر ممکن است به تکرر ادرار شباهت داشته باشد، اما چنین نیست در کودکان مبتلا به مثانه ی بیش فعال ،مشکل بیشتر طول می کشد چنین بچه هایی ،ممکن است هنگام عطسه، بی اختیاری ادرار را تجربه کنند و یا ممکن است دچار شب ادراری شوند و مثانه ی بیش فعال می تواند به علت، عفونت های دستگاه ادراری یا مثانه عصبی باشد یعنی عصب کنترل مثانه،دچار اختلال باشد.
در بعضی مواقع حجم مثانه کودک کمتر از معمول بوده و نمیتوتند ادرار با حجم زیاد را در خود نگه دارد.به این گونه اختلال مثانه ،مثانه اسپاستیک میگویند.
9. کرمک :
شاید باور آن برای شما سخت باشد ولی گاهی وجودکرمک در ناحیه مقعد م تناسلی باعث تحریک مجاری ادرار و تکرر ادرار میشود
10. مصرف داروها یا نوشیدنیها ی مدر
11. انسداد ناکامل در پیشابراه :
مثل بزرگی پروستات در آقایان یا وجود دریچه یشابراه خلفی در کودکان پسر
12. وجود التهاب در ارگانهای اطراف مثانه :
مثل التهاب اپاندیس ،عفونت های لگنی در خانمها
13/وجود توده در شکم:
که باعث فشار به مثانه م کاهش حجم آن شده باشد
علائمی که ممکن است با تکرر ادرار همزمان باشد.
ادرار مکرر، اغلب نشان دهنده ی یک وضعیت پزشکی اساسی است که نیاز به درمان پزشکی دارد این امر در اغلب موارد تکرر در ادرار همراه با علائم دیگر است، که اجازه می دهد پزشک برای انجام تشخیص افتراقی دلیل داشته باشد.
علائم دیگر ،ممکن است شامل احساس سوزش در هنگام عبور ادرار از مجاری، تب، درد در هنگام ادرار، درد شکم و نیاز فوری به ادرار کردن باشد ممکن است تغییر در ظاهر ادرار نیز وجود داشته باشد ؛ ادرار ،ممکن است تیره بوده و بو داشته باشد همچنین ممکن است موارد خیس شدن رختخواب، تشنگی ناشناخته یا کاهش ناگهانی وزن وجود داشته باشد , این علائم، نشان می دهد که تکرر ادرار نیاز به تشخیص و درمان مناسب دارد.
تشخیص علت تکرر ادرار در کودکان
1. تست ادرار:
اگر کودک شما علائم تکرر ادرار را با سیستم های همراه یا بدون آن نشان می دهد، توصیه می شود به متخصص کودکان مراجعه کنید.در اغلب موارد ،پزشک متخصص کودکان ممکن است یک آزمایش کامل ادرار برای تشخیص تکرر ادرار پیشنهاد دهد.
2. کشت ادرار:
اگر علائم ،همچنین به نفع عفونت دستگاه ادراری باشد، متخصص کودکان ممکن است آزمایش کشت ادرار را همراه با ادرار انجام دهد که در شناسایی باکتری هایی که باعث عفونت می شوند کمک خواهد کرد.
3. آزمایش خون:
از سوی دیگر، اگر پزشک احساس کند کودک شما ممکن است دیابت داشته باشد، پیشنهاد می کند که ،یک آزمایش خون انجام شود او از کودک شما خواهد خواست که برای آزمایش خون ناشتا و غیرناشتا آزمایش دهد پس، اطمینان حاصل کنید که به مشاوره ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود مراجعه کنید.
معالجه ی ادرار مکرر و راههای درمان تکرر ادرار کودکان
درمان اصلی درمان بیماری زمینه ای است.
شایع ترین علت تکرر ادرار عفونت ادراری است به همین دلیل پزشکان، آنتی بیوتیک را برای حل عفونت تجویز می کنند ،اگر بروز مشکل به علت بهداشت نامناسب باشد، باید کودک را به روش صحیح تمیز کردن قسمت تناسلی خودش آشنا کنید.
یکی دیگر از ابعاد مسئله اینجا، این است که کودکان را تشویق به عادت سالم دستشویی کردن کنید شما باید فرزند خود را برای استفاده از توالت هر دو تا سه ساعت تشویق کنید .
درمان کودکان مبتلا به دیابت قندی ،نیاز به پیگیری رژیم غذایی مناسب، نظارت منظم بر میزان قند خون و استفاده از داروهایی نظیر انسولین دارد که، سطح قند خون را متعادل می کند.
پیشگیری از تکرر ادرار در کودکان
جلوگیری از ادرار مکرر در کودک، اغلب شامل اقدامات مختلف است این ،به علت اصلی تناوب تکرر ادرار کمک می کند، که چیزی جز علامت مشکل باقی نماند.در اینجا چند نکته برای جلوگیری از مشکل تکرر ادرار در کودک شما وجود دارد:
- درمان کودکان مبتلا به دیابت نوع 1 نیاز به پیگیری رژیم غذایی مناسب، نظارت منظم بر میزان قند خون و استفاده از داروهایی نظیر انسولین دارد که سطح قند خون را متعادل می کند.
- رعایت بهداشت مناسب ضروری است.
- کودک خود را از ابتدا آموزش دهید تا اهمیت تمیز کردن ناحیه تناسلی خود به درستی بعد از استفاده از توالت در هر زمان، چه در زمان ادرار یا چه در زمان مدفوع انجام دهد.
- آب صابون و مواد شیمایی ممکن است ناحیه تناسلی را تحریک کند از این رو، برای جلوگیری از این امر عدم استفاده از صابون و سایر مواد شیمایی برای شستن ناحیه تناسلی توصیه می شود.
- اجتناب از پوشیدن لباس های تنگ برای دختران.
- اگر کودک شما پوشک به پا داشته باشد، پوشک را به طور مرتب عوض کنید.
- کمبود آب بدن، می تواند عفونت باکتریایی ایجاد کند.
- به عنوان یک دستورالعمل کلی، فرزند خود را تشویق کنید، تا ادرار را فراموش نکند و مثانه خود را کامل خالی کند.
پولاکیوریا(pollakiuria) در کودکان
پولاکیوریا ،حالتی است که با تکرر ادرار روزانه سر و کار دارد و به طور کلی بر کودکان در گروه سنی بین سه تا هشت سال تأثیر می گذارد کودک مبتلا به این بیماری ،ممکن است اغلب حس ادرار داشته باشد، حتی اگر که مقدار ادرار خیلی کم باشد.
علت پولاکیوریا ناشناخته است، اما ممکن است 10 تا 30 بار در روز به ادرار کردن نیاز داشته باشد.به زبان ساده پولاکیوریا یک وضعیت خوش خیم است و اغلب به نظر می رسد در این عارضه ازیاد ادرار در کودک نو پا مشاهده می شود ؛ اغلب، نیاز به ادرار کردن داشته، و علائم اساسی دیگر وجود ندارد.پزشکان به درمان پولاکیوریا با دارو اعتقاد ندارند، زیرا این وضعیت از حدود سه تا 12 ماه به طور خود به خودی بهبود می یابد.
علائم پولاکیوریا در کودکان
کودکانی که علائم پولاکیوریا را بروز می دهند، ناراحتی دیگری ندارند به این دلیل است که، بعضی از پزشکان می توانند آن را تشخیص دهند همانطور که قبلاً گفته شد، پزشکان معتقدند پولاکیوریا به علت استرس نیز اتفاق می افتد برخی از علائمی که باعث ایجاد پولاکیوریا می شوند، عبارتند از:
تغییر متمایزی در الگوی نگهداری ادرار:اکثر کودکان مبتلا به پولاکیوریا در حالت معمول و روزمره مثانه خود اختلال نشان می دهند گاهی اوقات، حتی جَوِ مدرسه آنها نیز ممکن است تحت تاثیر قرار بگیرد.
کمترین فاصله دفعات ادرار کردن حدود 15 تا 20 دقیقه است، اما ممکن است به هر 5 دقیقه نیز سریع باشد، این وضعیت در میان کودکان 5 تا 6 ساله رایج است، اما می تواند در هر زمان از سن سه تا هشت سال رخ دهد؛ هر بار مقدار تخلیه ادرار نسبتا کم است، و رنگ ادرار، جریان و بوی آن هیچ تغییری را نشان نمی دهد. ادرار ،ممکن است در شب نیز مکرر باشد، که منجر به شب ادراری می شودبا این حال، هربار ادرار ممکن است به اندازه ادرار روزانه باشد.
- کودکان نشانه های بی اختیاری را نشان نمی دهند.
- هیچ تغییری در کار کردن شکم وجود ندارد.
- درد شکمی یا دیسوری وجود ندارد.
- الگوی طبیعی نگهداری ادرار کودک شما.
- چه زمانی متوجه شدید که تغییرات مثبت در مثانه چیست؟
- هیچ پیش زمینه عفونت ادراری وجود داشته؟
- تعداد و فراوانی دفع:
- اگر کودک شما علائم پلیدیپسی، درد شکمی یا درد پهلو را نیز نشان می دهد.
- هیچ نشانه ای از دیسوری دارد؟
تکرر ادرار در پسران:
اگر متوجه شدید فرزندتان 6 تا 7 بار در ساعت ادرار کرده است، این مورد تکرر ادرار است. همانطور که قبلا ذکر شد، پسران به نسبت دختران کمتر مبتلا به UTI می شوند با این حال، آنها می توانند به عفونت ابتدای آلت تناسلی مبتلا شوند این ،باعث می شود که التهابی ایجاد شود، که منجر به تکرر ادرار شود.
در مورد پسرانی نیز که از یبوست رنج می برند، شما می توانید با اطمینان از خوردن یک رژیم غذایی غنی از فیبر و نوشیدن مقدار زیادی آب، از بهبود آن اطمینان حاصل کنید با این حال، اگر تکرر ادرار با درد و ناراحتی همراه باشد، شرط احتیاط است که فرزندتان را برای ارزیابی به یک متخصص کودکان ببرید. این، می تواند یک عفونت در مثانه یا مجرای ادرار باشد همچنین، تشنگی غیر قابل کنترل ، می تواند نشانه ای از دیابت باشد.
حتی اگر فرزند شما نشانه های دیگری را نشان ندهد، بسیار مهم است که با متخصص اطفال مشورت کنید. به این دلیل که ادرار ناگهانی و تکرر وجود دارد و ارائه دهند گان خدمات بهداشتی پزشکی بهترین منبع برای تشخیص علت و درمان هستند.
تکرر ادرار شبانه در کودکان :
تکرر ادرار شبانه در کودکان می تواند منجر به شب ادراری شود. فرزند شما، ممکن است تحت عفونت مجاری ادراری، عفونت ناحیه مثانه، کمبود حجم مثانه یا حتی رنج بردن از استرس عاطفی باشد. حتی اختلالات عصبی، مانند؛ التهاب چندگانه و تصلب بافت و عفونت کلیه می تواند منجر به تکرر ادرار کودکان در شب، شود.
بعضی از کودکان، به علت انقطاع خواب ممکن است از شب ادراری رنج ببرند بنابراین، اگر شما موفق به کنترل انقطاع خواب شوید، تکرر ادرار در شب خود به خود رفع می شود ؛ اطمینان حاصل کنید که فرزند شما قبل از رفتن به رختخواب، مایعات بیش از حد مصرف نکند.
همچنین از نوشیدن نوشیدنی های کافئین دار، جلوگیری کنید زیرا ممکن است منجر به شب ادراری شود. بهترین راه، برای تشخیص علت شب ادراری مراجعه به پزشک است.
دکتر زهرا پورنصیری ،فوق تخصص کلیه و مجاری ادرار کودکان
بدون دیدگاه