تفاوت پزشک نفرولوژیست با اورولوژیست (یورولوژیست) چیست؟

تمرکز نفرولوژی بر تشخیص و مدیریت بیماری هایی است که بر نحوه عملکرد کلیه تأثیر می گذارد. نفرولوژیست ها پزشکانی هستند که در تشخیص و درمان بیماری های کلیه و سیستم ادراری، مانند التهاب کلیه ها، علت یابی ورم ،بیماری مزمن کلیه، فشار خون بالا یا اثرات فشار خون بالا و دیابت بر کلیه ها، عوارض جانبی داروها بر کلیه ها ، پیگیری و تشخیص دفع پروتیین یا خون در ادرار تخصص دارند. همچنین با توجه به عوارض بسیاری از بیماریهای سیستمیک مانند بیماریهای متابولیک ،کبدی ،قلبی ،عفونی ،گوارشی و….بر کلیه پزشکان نفرولوژیست در مدیریت درمانی این بیماران مورد مشاوره پزشک اولیه بیمار قرار میگیرند.از مسیولیت های اصلی نفرولوژیست ها کنترل اختلالات الکترولیتی مانند سدیم کم یا زیاد، پتاسیم، کلسیم و فسفر و منیزیم و اسید اوریک و اسید خون میباشد. نفرولوژیست‌ها درمان‌های پزشکی غیرجراحی را برای از بین بردن این اختلالات توصیه می‌کنند و مثلا علت سنگ کلیه را بررسی و برای جلوگیری از عود آنها داروهایی را تجویز می‌کنند. نفرولوژیست‌ها همچنین بیماران مبتلا به نارسایی مطلق کلیه که تحت دیالیز هستند را درمان می‌کنند و آنها را برای پیوند کلیه آماده می‌کنند، همچنین بیمارانی را که پیوند شده اند را تحت درمانهای بسیار حساس بعد از پیوند قرار میدهند تا از پس زدن کلیه ها جلوگیری کنند.

نفرولوژیست یا فوق تخصص کلیه :

خدمات مختلفی وجود دارد که یک نفرولوژیست می تواند ارائه دهد، مانند:

نظارت بر فشار خون
پیشگیری و درمان مانند نارسایی حاد کلیه، بیماری مزمن کلیه (CKD)،نارسایی مطلق کلیه (ESRD)، و عوارض ناشی از ان مثل کم خون ،اختلالات کلسیم و فسفر ،افزایش اسید اوریک
ورم
التهاب کلیه یا گلومرولونفریت،
بیماری کلیه پلی کیستیک،
سندرم متابولیک،
بارداری و بیماری کلیوی  ،
اختلالات اسید و باز،
اختلالات سدیم و پتاسیم ،
هماچوری یا دفع خون،
پروتئینوری یا دفع پروتیین ،
سنگ کلیه،
پیوند کلیه
درمان های دیالیز: تعیین زمان و نوع دیالیز برای درمان بیماران مبتلا به نارسایی کلیه در مرحله نهایی که به عنوان از دست دادن 85 تا 90 درصد از عملکرد کلیه و میزان تصفیه خونی (GFR) کمتر از 15 تعریف می شود، استفاده می شود. یک نفرولوژیست دیالیز را بررسی می کند و ارزیابی می کند که آیا پیوند کلیه در صورت بی اثر بودن سایر درمان ها لازم است یا خیر
درمان و مراقبت بیمار قبل و بعد از پیوند کلیه
تشخیص علت هیدرونفروز یا ورم کلیه یا توده ها و کیستهای کلیه
درمان عفونت ادراری و مثانه عصبی و برگشت ادرار
بررسی علت و ریسک خطر برای جنین های با هیدرونفروز جنینی یا ورم کلیه
دو مورد آخر از تمرکزهای اصلی نفرولوژیست کودکان است.

اورولوژیست:

اورولوژیست ها پزشکانی هستند که در تشخیص و درمان بیماری های کلیه و سیستم ادراری در مردان و زنان و اختلالات دستگاه تناسلی مردان تخصص دارند. اورولوژیست ها جراحی انجام می دهند و مشکلات ادراری مانند مشکل در نگه داشتن ادرار (بی اختیاری)، تومورها، کیست ها، رشد یا سنگ های دستگاه ادراری را درمان می کنند، همچنین مشکلات دستگاه تناسلی مردان را درمان می کنند.
از زمینه های اصلی کار اورولوژی بررسی علت و درمان ناباروری در مردان میباشد.
اورولوژیست ها بر درمان مشکلات آناتومیکی یا ساختاری دستگاه ادراری و اندام های مرتبط با آن تمرکز می کنند.
اورولوژی یک تخصص جراحی است در حالی که نفرولوژی چنین نیست. دوره تحصیلی اورولوژیست ها یک دوره تخصصی جراحی 4 ساله میباشد که بعد از اتمام دوره پزشکی عمومی میگذرانند.برخی از بیماری های رایجی که توسط اورولوژیست درمان می شوند عبارتند از:

• مشکلات مثانه
• تنگی حالب
• نقص آناتومیک کلیه
• سنگ شکنی کلیه و مجاری ادرار
• اختلالات اندام های تناسلی مردانه
• ناتوانی جنسی در مردان
• انجام عمل پیوند کلیه

فرق نفرولوژیست کودکان با نفرولوژیست بزرگسالان:

نفرولوژیستهایی بزرگسال بعد از اتمام پزشکی عمومی وارد رشته داخلی شده و سپس بعد 3 سال که ازرشته داخلی فارغ التحصیل شدند در صورت قبولی در رشته نفرولوژی وارد این رشته شده وبه مدت دو سال دیگر در بخشهای کلیه و دیالیز و پیوند دوره های علمی و عملی مربوط به این رشته را میگذرانند. در نهایت در صورت قبولی در برد فوق تخصصی در این رشته به طبابت مشغول میشوند.
نفرولوژیستهای کودکان بعد از اتمام پزشکی عمومی و در صورت قبولی وارد تخصص رشته کودکان و نوزادان شده و پس از سه سال و قبولی در امتحان برد تخصصی کودکان مجددا در امتحان ورودی رشته نفرولوژی شرکت میکنند و در صورت پذیرش دو سال دیگر در زمینه بیماریهای کلیه و مثانه در بخشهای مراقبت ویژه و بخشهای مختلف کلیه و دیالیز و پیوند دوره های علمی و عملی را طی میکنند و در نهایت در صورت قبولی در برد فوق تخصصی برای درمان کودکان و نوجوانان با بیماری کلیه و مجاری ادرار در مراکز دانشگاهی و یا درمانی مشغول به کار میشوند.
اکثر حوزه های کاری این دو رشته یکسان است منتهی نفرولوژیستهای کودکان صرفا بیماران تا 21 سال را که در گروه کودک و نوجوان قرار میگیرند ویزیت میکنند.مدیریت مشکلات کلیه جنین نیز از زمینه های کاری نفرولوژیست کودکان است.

به طور خلاصه، نفرولوژیست ها پزشک داخلی کلیه و مجرای ادرار میباشند و اورولوژیست ها پزشک جراحی کلیه و مجاری ادرار.

دکتر زهرا پورنصیری/نفرولوژیست کودکان